Chỉ sử dụng công quyền nhà nước để thu hồi đất nếu dự án đó “vì lợi ích quốc gia, công cộng”.
Sáng 28-11, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đã bấm nút thông qua dự thảo Hiến pháp sửa đổi. Theo đề nghị của Chủ tịch QH - Trưởng ban Dự thảo Hiến pháp (HP) sửa đổi Nguyễn Sinh Hùng, 488 vị ĐBQH có mặt trong phiên họp lịch sử đã đứng dậy vỗ tay “chào HP mới”.
Tên gọi chính thức của bản HP này là HP sửa đổi - đúng với tính chất của nó, chỉ sửa đổi HP 1992 hiện hành chứ không đẩy tới những thay đổi lớn về tổ chức bộ máy nhà nước, vận hành quyền lực.
HP 2013 gồm 120 điều là sự viết lại, bố cục lại của HP được ban hành từ năm 1992, đã qua một lần sửa đổi, bổ sung vào năm 2001. Trong 147 điều cũ, chỉ có bảy điều được giữ nguyên.
Trong quá trình thảo luận qua ba kỳ họp QH, với nhiều bản dự thảo được xây dựng, hoàn thiện qua nhiều cuộc họp của Ban Biên tập, Ủy ban Dự thảo, rất nhiều nội dung quan trọng đã được thể hiện bằng các phương án khác nhau. Các phương án ấy qua từng dự thảo, lúc được đưa vào, lúc lại rút ra. Có lúc đang là phương án 1 (hàm ý ưu tiên) lại được đưa xuống phương án 2.
Đại biểu Quốc hội vui mừng sau khi tiến hành biểu quyết thông qua Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992. Ảnh: TTXVN
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Văn Phúc - Phó ban Biên tập HP sửa đổi cho biết bản dự thảo cuối cùng trình QH bấm nút thông qua có một điểm rất mới: “Nhân dân” được viết hoa, lần đầu tiên sánh ngang với chủ thể “Nhà nước”, “Đảng” - vẫn thường được viết hoa trong các văn bản pháp luật, tài liệu, văn kiện chính thức. Sửa đổi mang tính biểu tượng ấy chỉ xuất hiện vài ngày trước, trong phạm vi hẹp Trưởng ban Dự thảo Nguyễn Sinh Hùng làm việc với nhóm thường trực Ban Biên tập.
Cũng trong bản dự thảo gần nhất, có một bổ sung khá quan trọng, hầu giảm bớt nguy cơ lạm quyền trong thu hồi đất vì mục đích phát triển (KT-XH). Theo đó, với dự án phát triển KT-XH, chỉ sử dụng công quyền nhà nước để thu hồi đất nếu dự án đó “vì lợi ích quốc gia, công cộng”. Đây là giới hạn mà Luật Đất đai đang sửa đổi cũng như các văn bản hướng dẫn thi hành sau này phải bám sát, thể hiện.
Đối với vấn đề tổ chức chính quyền địa phương, thay vì giữ nguyên quy định “TP thuộc trung ương chia thành quận, huyện, thị xã”, dự thảo cuối cùng đã thêm “và đơn vị hành chính tương đương”. Như thế, mô hình TP trong TP mà TP.HCM đang theo đuổi sẽ thoát khỏi nguy cơ bị coi là vi hiến.
|
HP sửa đổi có hiệu lực từ 1-1-2014
QH cũng đã thông qua nghị quyết về thi hành HP sửa đổi, ấn định hiệu lực HP này từ 1-1-2014. Nghị quyết yêu cầu với những công việc có điều chỉnh thẩm quyền từ cơ quan nhà nước này sang cơ quan nhà nước khác thì sẽ chuyển giao ngay khi HP có hiệu lực.
Tuy nhiên, sẽ có những vấn đề phải đợi xử lý bằng luật. Nghị quyết yêu cầu rà soát tất cả luật, pháp lệnh ban hành trước đây để sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới cho phù hợp với HP sửa đổi. Trong đó, bảy luật phải khẩn trương nghiên cứu, kịp trình QH tại kỳ họp cuối năm 2015, gồm sửa đổi các luật tổ chức QH, Chính phủ, TAND, VKSND; sửa Luật Kiểm toán nhà nước, Luật Bầu cử ĐBQH và ĐB HĐND; và ban hành mới Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
486/488 ĐBQH biểu quyết tán thành
Kết quả thông qua Hiến pháp mới: 486/488 vị ĐBQH có mặt bấm nút “tán thành”, đạt tỉ lệ 97,59% tổng số ĐBQH. Không ai “không tán thành”, hai vị bấm nút “không biểu quyết”.
![]()
Ông Dương Trung Quốc là một trong hai ĐBQH “đặc biệt” ấy. Tâm sự sau phiên họp lịch sử, ông Quốc nói: “Là thành viên Ban Biên tập, tôi theo dõi khá kỹ quá trình thảo luận để đi tới lần bấm nút này. Khách quan mà nói bản HP mới đã có nhiều tiến bộ so với hiện hành, nhất là mặt kỹ thuật lập hiến, với nhiều ý nghĩa tích cực. Đây là điều không thể phủ nhận”. Tuy nhiên, ông Quốc cho biết vì vẫn còn một số băn khoăn nên ông giữ cho mình quyền không biểu quyết.
|